รู้จักแหแล้วนะ.. แต่เคยงงหรือสงสัย? ความแตกต่างของแหและอวนไหม มันก็เป้นตาข่ายเหมือนๆกันใช่ไหม แต่ทำไม เขาเรียกต่างกัน ไปหาเรื่อง.. เอ่อ ไปเรียนรู้เรื่อง อวนกันเถอะคร่าบบ

อวนล้อมจับ

    อวนล้อมจับ หมายถึง เครื่องมือประมงที่มีลักษณะเป็นผืนอวนคล้ายสี่เหลี่ยมผืนผ้า วิธีการใช้เครื่องมือจับสัตว์น้ำจะปล่อยผืนอวนล้อมรอบสัตว์น้ำ แล้วทำการปิดด้านล่างของผืนอวน

หลักการหรือกรรมวิธีที่สำคัญของเครื่องมือประเภทอวนล้อมจับ มีดังนี้

        1. ใช้วิธีปิดล้อมสัตว์น้ำ โดยการปล่อยอวนล้อมรอบสัตว์น้ำเป็นวงกลมหรือรูปไข่ เพื่อสกัดกั้นการเคลื่อนที่ของสัตว์น้ำในแนวราบ ส่วนในแนวดิ่งใช้ความลึกของอวนสกัดกั้นตัดหน้าฝูงสัตว์น้ำ

         2. ใช้กรรมวิธีปิดด้านล่างของผืนอวน (ตลอดผืน) เพื่อให้สัตว์น้ำหมดทางออกทางด้านล่างและว่ายวนเวียนอยู่ในวงอวน

         3. ทำการกู้อวนแล้วตักสัตว์น้ำขึ้นเรือ

อวน อวน อวน

 อวน

 อวน

 อวน

ชนิดเครื่องมือประเภทอวนล้อมจับ

          เครื่องมืออวนล้อมจับเป็นเครื่องมือที่ออกแบบขึ้นมาสำหรับใช้จับสัตว์น้ำชนิดที่อยู่รวมกันเป็นฝูง หรือล่อลวงให้รวมกันเป็นฝูงขนาดใหญ่ก่อน โดยใช้อุปกรณ์ช่วยทำการประมงประเภทซั้ง (Fish Aggregating Device; FADs) หรือแสงไฟ หลักการเลือกใช้ขนาดตาอวนของเครื่องมือนี้ต้องไม่ทำให้สัตว์น้ำเป้าหมายหลักติดอยู่ที่ตาอวนมากเกินไป เพราะจะทำให้อวนมีน้ำหนักเพิ่มขึ้น กู้อวนได้ช้า และสัตว์น้ำเสียคุณภาพ ด้วยเหตุนี้อวนล้อมจับจึงมีขนาดตาอวนหลายขนาด ขึ้นอยู่กับขนาดของสัตว์น้ำเป้าหมายหลัก การเรียกชื่อเครื่องมืออวนล้อมจับของไทยส่วนใหญ่ เรียกตามชาวประมง ซึ่งตั้งชื่อหลากหลาย บางชนิดเรียกชนิดสัตว์น้ำที่เป็นเป้าหมายหลัก เช่น อวนล้อมจับปลากะตัก อวน

        ดังนั้นการเรียกชื่อเครื่องมือในประเภทอวนล้อมจับกำหนดให้เป็นระบบเดียวกัน คือ ใช้ขนาดตาอวนเป็นตัวกำหนด ซึ่งจะเป็นผลดีต่อข้อมูลทางการประมงทะเลในอนาคต แต่เนื่องจากอวนล้อมจับของไทยมีวิธีการปิดด้านล่างของผืนอวนอยู่ 2 วิธี คือ แบบมีสายมาน และแบบอื่นซึ่งไม่ใช้สายมาน จึงได้แยกชนิดของอวนล้อมจับออกเป็น 2 กลุ่มใหญ่ คือ อวนล้อมจับมีสายมาน มี 5 ชนิด และอวนล้อมจับไม่มีสายมาน มี 2 ชนิด ซึ่งแบบมีสายมานนั้นจะพบมากที่สุด ไม่ต่ำกว่าร้อยละ 99 ของอวนล้อมจับทั้งหมด

               1. อวนล้อมจับใช้สายมาน (Purse seine) 

                 สายมาน (Purse Line) เป็นชื่อเรียกเชือก หรือลวดสลิงที่ร้อยผ่านห่วงโลหะวงแหวนทุกห่วง ซึ่งผูกตลอดแนวด้านล่างผืนอวนมีระยะห่างกันพอควร ชาวประมงเรียกว่า ห่วงมาน (Purse ring) ส่วนที่เป็นสายมานจะใช้เพียงเส้นเดียว แต่อวนตังเก และอวนล้อมจับปลากะตักของไทยแบบมาเลเซีย จะแบ่งสายมานออกเป็น 2 ส่วน คือ ส่วนที่อยู่ปีกซ้าย และปีกขวา โดยปลายเชือกข้างหนึ่งของเชือกทั้งสองจะผูกกับห่วงคลายเกลียวที่อยู่บริเวณกึ่งกลางอวน วิธีการปิดผืนอวนด้านล่างด้วยสายมานใช้วิธีการกว้านสายมานพร้อมกันทั้งสองข้างเก็บไว้บนเรือ จะทำให้ขอบล่างของผืนอวนมีขนาดเล็กลงตามลำดับ ในที่สุดจะปิดสนิทเมื่อห่วงมานมารวมกัน แล้วนำห่วงมานขึ้นบนเรือ หรือแขวนไว้ที่เรือ ชนิดเครื่องมือที่จัดอยู่ในกลุ่มอวนล้อมจับมีสายมานมี 5 ชนิด ดังนี้

                   1.1.1 อวนล้อมจับขนาดตาเล็กกว่า 10 มิลลิเมตร เครื่องมือนี้ เดิมเรียกกันว่า อวนล้อมจับปลากะตัก บางแห่งเรียกว่า อวนปลาหัวอ่อน หรืออวนปลาชิ้งชั้ง หรืออวนปลาจิ้งจั้ง จัดว่าเป็นอวนล้อมจับที่ใช้ตาอวนขนาดเล็กที่สุด ส่วนใหญ่มุ่งจับปลากะตักเป็นหลัก แต่จะใช้จับปลาอื่นๆ ที่มีขนาดใหญ่กว่าปลากะตักก็ได้ แหล่งประมงน้ำลึก 5-45 เมตร ในอดีตทำการประมงเฉพาะเวลากลางวัน ในปัจจุบันมีทั้งแบบที่ทำเฉพาะกลางวัน และแบบที่ทำทั้งกลางวันและกลางคืน ซึ่งในเวลากลางคืนชาวประมงจะใช้เรือปั่นไฟช่วยในการทำประมงด้วย

สัตว์น้ำที่จับได้ได้แก่ปลากะตักทุกขนาด และปลาผิวน้ำชนิดอื่นที่ปะปนมาด้วย อย่างเช่น ปลาทู-ลัง ปลาหลังเขียว ปลา

                             สีกุนชนิดต่างๆ ปลาสาก หมึกกล้วย เป้นต้น

                          

                           1.1.2 อวนล้อมจับขนาดตา 10.0 - 24.9 มิลลิเมตร  เครื่องมืออวนล้อมจับชนิดนี้ ชาวประมงเรียกว่า อวนล้อมลูกหมา อวนล้อมหมึก อวนล้อมหางยาว หรืออวนล้อมตะเกียง เพราะใช้เรือประมงขนาดเล็ก เครื่องยนต์มีทั้งแบบนอกเรือ(เรือหางยาว) และเครื่องยนต์ในเรือ รายที่ใช้เรือหางยาวมักเปลี่ยนไปใช้เครื่องมืออื่นหลังจากหมดฤดูจับปลาผิวน้ำหน้าหมู่บ้าน วิธีจับสัตว์น้ำมีทั้งแบบแล่นเรือหาฝูงและใช้แสงไฟล่อ ซึ่งเป์นแพตะเกียงหรือเรือปั้นไฟ ขนาดตาอวนที่นิยมใชัมีขนาดตา 16 – 20 มิลลิเมตร เหตุที่ใชัตาอวนขนาดนี้ เพราะตัองการหลีกเลี่ยงปัญหาปลาหลังเขียว และปลาทูขนาดเล็ก หรือปลาผิวน้ำ ชนิดอื่นที่มีขนาดใกลัเคียงกัน ติดอยู่ที่ตาอวน แหล่งประมงน้ำลึก 5 - 20 เมตร จํานวนคน 4 - 20 คน

สัตว์น้ำที่จับได้ได้แก่ปลาทู ปลาหลังเขียว ปลาสะดือขอ ปลาสีกุนชนิดต่างๆ และปลาแป้น เป็นต้น  

                    1.1.3 อวนล้อมจับขนาดตา 25.0 - 29.9 มิลลิเมตร  เครื่องมือชนิดนี้ใช้ตาอวนขนาด 25 มิลลิเมตร เดิมเป็นเครื่องมืออวนล้อมจับที่เรียกกันว่า อวนดํา อวนล้อมซั้ง และอวนตังเก (ใช้เรือสองลําวางอวน) เป็นอวนล้อมจับอีกชนิดหนึ่งที่ใช้กันอย่างแพร่หลาย ยกเว้นแบบอวนตังเก ซึ่งมีเฉพาะฝั่งอันดามันจํานวนไม่เกิน 20 ลํา วิธีการจับสัตว์น้ำมี 3 วิธี คือ วิธีที่หนึ่งแบบแล่นเรือหาฝูงปลา โดยใช้สายตา เอคโค่ซาวเดอร์หรือโซน่าร์ผสมกันแล้ววางอวนทันที วิธีที่สองแบบจับปลาที่ซั้ง 

สัตว์น้ำที่จับได้ได้แก่ปลาทู ปลาลัง ปลาสีกุนกลม ปลาสีกุนข้างเหลือง ปลาทูแขกปลาแข้งไก่ ปลาสีกุนตาโตปลา

                       หลังเขียว ชนิดต่างๆ ปลาโอปลาจะละเม็ดดํา ถ้าเป็นปลาที่ใช้จากการใช้แสงไฟล่อและซั้งจะมีปลาผิว

                       น้ำาหลายชนิดปะปนกัน

                 1.1.4 อวนลอมจับขนาดตา 30 - 45 มิลลิเมตร เครื่องมือชนิดนี้ใช้จับปลาทู ปลาลัง หรือปลาที่ใหญ่กว่าปลาทู อย่างเช่น ปลาสีกุนกลม ปลาโอ ไม่เหมาะที่จะใช้จับปลาหลังเขียว ปลาทูแขก ปลาสีกุนข้างเหลือง ส่วนใหญ่เนื้ออวนเป็นอวนไนล่อนสีเขียว ชาวประมงบางรายจึงเรียกอวนเขียว หรืออวนล้อมจับปลาทู จํานวนคนขึ้น

อยู่กับขนาดเรือ ส่วนใหญ่10 - 30 คน

สัตว์น้ำที่จับได้ได้แก่ปลาทู ปลาลัง ปลาสีกุนกลม ปลาแข้งไก่ปลาโอ เป็นต้น

                      1.1.5 อวนลอมจับขนาดตาอวนใหญ่กว่า  45 มิลลเมตร เครื่องมืออวนล้อมจับที่ใช้ตาอวนขนาดนี้ ได้แก่อวนล้อมจับปลาโอ ซึ่งพัฒนาขึ้นมาหลังจากปี2525 เป็นต้นมา ในอดีตใช้อวนล้อมจับขนาดตา 25 มิลลิเมตร และ 38 มิลลิเมตร จับปลาโอ ต่อมาราคาปลาโอสูงขึ้นมาก จึงมีชาวประมงมุ่งจับปลาโอโดยเฉพาะ และได้ออกแบบอวนล้อมจับใหม่ให้มีความยาวและความลึกรวมทั้งขนาดตาอวนมากกว่าอวนล้อมจับชนิดอื่น เพื่อให้เหมาะสมกับพฤติกรรมของปลาโอซึ่งว่ายน้ำเร็ว เรืออวนล้อมจับที่ใช้ตาอวนขนาดนี้ส่วนหนึ่งออกไปทําประมงนอกน่านน้ำ ขนาดตาอวนที่เลือกใช้มีหลายขนาด เริ่มตั้งแต่ 47 มิลลิเมตรขึ้นไป และส่วนใหญ่จะมีขนาด 100 มิลลิเมตร ผสมอยู่บริเวณปักอวนซ้ายและขวาด้วยร้อยละ 20 - 40 ของความยาวอวน เพราะต้องการให้ปลาโอส่วนหนึ่งติดที่ตาอวน เพื่อลดแรงกดของปลาโอที่ตายบริเวณอวนคั้น จํานวนคนในเรือ 25 - 30 คน

สัตว์น้ำที่จับได ไดแก ปลาผิวน้ำขนาดใหญ เชน ปลาโอดํา โอลาย โอแกลบ ปลาโอทองแถบ ปลาแขงไก ปลาสีกุน

                        กลม ปลาทูกัง (ปลากดชนิดหนึ่ง)

              1.2 อวนลอมจับไมมีสายมาน (Lampara or Purse seine without purse line)

                       อวนลอมจับชนิดนี้ชาวประมงใชกันนอยมาก มีเพียง 2 ชนิด ที่ยังใชกันอยู คือ อวนลอมจับปลากะตัก (อวนกลัดขอ) และอวนลอมจับปลาหลังหิน (ปลาตามแนวหินปะการัง) ทั้งสองชนิดตางกันที่ขนาดตาอวน ปจจุบันคาดวามีจํานวนรวมกันไมเกิน 20 ลํา เนื่องจากหาลูกเรือที่ดําน้ำไดยาก ชาวประมงจึงปรับเปลี่ยนไปใชอวนแบบมีสายมาน หมูบานที่เปน แหลงกําเนิดและยังคงใชอยูคือ หมูบานอาวมะขามปอม อําเภอแกลง จังหวัดระยอง รายละเอียดของอวนลอมจับทั้งสองชนิดมีดังนี้

                  1.2.1 อวนล้อมจับไมมีสายมานขนาดตาอวนไมเกิน 10 มิลลิเมตร เครื่องมือนี้เดิมเรียกวา อวนลอมจับปลากะตักแบบกลัดขอ หรือเรียกสั้นๆ วา อวนกลัดขอ พบเฉพาะที่อาวมะขามปอม อําเภอแกลง จังหวัดระยอง เรือที่ใชเปนเรือขนาดเล็ก 10 - 14 เมตร ใชคน 6 - 7 คน ทําการประมงในบริเวณน้ำตื้น ความลึก 3 - 10 เมตร หากลึกเกินกวานี้อวนจะมี ประสิทธิภาพต่ำ ใชจับปลากะตักในเวลากลางวันเทานั้น ลักษณะพิเศษคือ ตองใชลูกเรือ 1 - 2 คน ทําหนาที่ดําน้ำกลัดขอใหขอบอวนคราว ลางปกซายและขวาทบติดกันกอนกูอวนขึ้นเรือ ซึ่งนับวันคนดําน้ำจะหาไดยากขึ้น ดังนั้นจํานวนของเครื่องมือชนิดนี้จึงไมขยายตัว ปจจุบันอาจกลาวไดวา ชาวประมงเลิกใชกันแลว โดยเปลี่ยนไปใชอวนลอมจับแบบมีสายมานที่ เรียกวา อวนลอมลงคัน ทําการจับปลากะตักแทน

 สัตวน้ำที่จับได ไดแก ปลากะตัก เคย และอาจไดปลาผิวน้ำบางชนิดที่กินปลากะตักดวย เชน ปลาสาก ปลาสีกุน                                เปนตน 

                        1.2.2 อวนลอมจับไมมีสายมานขนาดตาใหญกวา 10 มิลลิเมตร อวนลอมจับชนิดนี้คือ อวนลอมจับปลาหลังหินเดิม ชาวประมงเรียกวา อวนลอมหลัง- หิน อวนปลาหลังหินเปนอวนที่ออกแบบขึ้นสําหรับใชจับปลาชนิดที่ชอบอยูตามแนวหินปะการัง หินใตน้ำ เชน ปลากะพงแดง กะพงเหลือง ปลากะรัง ปลาสาก ปลาหางเหลือง ปลาสีกุนชนิดตางๆ เครื่องมืออวนและวิธีทําการประมงดัดแปลงมาจากอวนลอมจับปลากะตักแบบกลัดขอ สวนใหญใชตาอวนขนาด 25 มิลลิเมตร จํานวนคน 6 - 10 คน แหลงประมงน้ำลึก 5 - 20 เมตร ลักษณะเดนของเครื่องมือนี้คือ สามารถทําการวางอวนลอมรอบแนวหินปะการังได เพราสามารถ ดําน้ำปลดอวนที่ติดปะการัง หรือหินใตน้ำได แตชาวประมงนิยมใชกันนอยเนื่องจากแหลงประมงมีจํากัด

สัตวน้ำที่จับได สวนมากเปนปลาตามแนวหินปะการังชนิดตางๆ เชน ปลาหางเหลือง ปลาสาก ปลาสลิด
                        ทะเลปลานกแกว ปลากะพงชนิดตางๆ ปลาโฉมงาม ปลาสีกุนขนาดใหญชนิดตางๆ  

                 

                 

แบบสอบถามออนไลน์

    ต่อไปนี้ จะขอนำท่านผู้เยี่ยมชมทั้งหลาย เข้าสู่เรื่องของ เครื่องมือเครื่องใช้ ที่ชาวบ้านในชุมชนบางใบไม้ เขาใช้ในการดำเนินวิถีชีวิต กับครับ ที่รู้ๆกันอยู่ ชุมชนบางใบไม้ เป็นชุมชนชาวประมง ชุมชนหนึ่งเลย เครื่องมือเครื่องใช้ส่วนใหญ่ก็ประยุกต์เอาจากธรรมชาตินั่นแหละ เครื่องมือเครื่องใช้ที่จะพาไปดู รู้จักกันบ้างหม้ายยย... ไปทำความรู้จักกันเถอะ มายเฟรนด์..

        เริ่มที่เครืองมือที่เรียกว่า "แหจับปลา" ละกันนะ

แห

ประวัติความเป็นมา

แหเป็นอุปกรณ์ที่นิยมใช้กันอย่างแพร่หลายตามหมู่บ้านชาวประมงโดยทั่วไป ทั้งในน่านน้ำเค็มและน้ำจืด ส่วนใหญ่ใช้ในเวลากลางวัน เพราะมองเห็นสัตว์น้ำได้ง่าย แหล่งประมงน้ำลึก 0.๕๐ – ๑.๕๐ ม. ซึ่งอยู่ติดริมคลอง ชายหาดทราย หรือท่าเทียบเรือ โดยเดินหาฝูงปลากระบอกให้พบก่อนจึง เหวี่ยงแหลงไปครอบ การทอดแหรับกุ้งบางครั้งต้องทอดแบบเดาสุ่มส่วนการใช้แหหมึกท าการประมงเฉพาะคืนเดียวเดือนมืด ในบริเวณน้ำลึก ๖-๑๐ ม. ส่วนใหญ่ทอดสมอเรือ ๒ ตัวยึดหัวเรือ และท้ายเรือแล้วเปิดไฟล่อรอเวลาให้หมึกมาตอมแสงไฟ

       แห ถือเป็นอุปกรณ์ชนิดหนึ่งสําหรับใช้จับปลา ซึ่งส่วนมาก จะใช้กันในบริเวณที่จะมีแหล่งน้ำขนาดเล็กมากมาย ส่วนหนอง, บึง, หรือแม่น้ำขนาดใหญ่จะมีน้ำอยู่มากและไม่สามารถเก็บน้ำได้ตลอดปี วิธีจับปลาที่ได้ผลเร็วและสะดวกที่สุดของชาวชนบทอีสาน ก็คือการใช้แหเท่านั้น ดังนั้น แหจึงมีหลายขนาด หลายชนิด ด้วยความจําเป็นเพื่อการยังชีพในอดีตแทบทุกครัวเรือนของ ชาวบ้าน จึงมีแหไว้จับปลา และถ่ายทอดภูมิปัญญาที่เกี่ยวกับ แห ไว้อย่างต่อเนื่อง

 ดังความเชื่อโบราณหรือเป็นวิถีชีวิตปกติ (Folk way) ที่ว่า ชายที่หว่านแหไม้“มน” (กลม) ถือเป็นชายที่ไม่สมบูรณ์พอที่จะแต่งงานได้ดังนั้นต้องฝึกหัดเหวี่ยงแหให้มนก่อน คือหาอยู่หากินได้พ่อตาจึงจะยกลูกสาวให้

 อดีต แหทําจากเชือกป้านหรือ ปอเทือง ซึ่งได้จากการปลูก แล้วตัดตนป้านหรือปอเทืองนี้ แช่น้ำ 10–15 วัน แล้วนำมาทุบให้เนื้อไม้แตกเปนเส้นๆ แล้วนําแผ่นเหล็กมาขูดให้เป็นเส้นๆ แล็วนําไปตากแห็ง และปั้นเป็นเชือกใช้สานแห ซึ่งลําบากมาก และปัจจุบันไม่ให้เห็น เพราะใช้ด้ายไนล่อนแทนที่แล้ว นี่คือความเปลี่ยนแปลงที่ทีผลต่อวัฒนธรรมในเรื่องดังกล่าวที่ชัดเจน

มาดูหน้าตาแหกัน เป็นยังไง

เวลาใช้งาน ก็เหวี่ยงงงงง อย่างนี้นะ

แห

แหทุกชนิดมีลักษณะเหมือนกัน เมื่อแผ่ออกจะเป็นรูปวงกลม ขอบตีน แหจะมีโซ่ทำด้วยเหล็กหรือตะกั่วขนาดความหนา ๒ มม. เพื่อใช้ถ่วงแหให้จมตัว ได้เร็ว ขนาดของแหเส้นรอบวง ๑๐ - ๒๘ ม. ขนาดตาอวนขึ้นอยู่กับสัตว์น้ำ เป้าหมาย ถ้าเป็นแหกุ้ง จะมีขนาดตา ๒๐-๒๕ มม. แหปลากระบอกใช้ขนาดตา๓๐ - ๓๕ มม. และแหหมึกจะมีขนาด ๒๕-๓๐ มม. ความสูงหรือรัศมีของแห ขนาดเล็กทั่วไป ประมาณ ๑.๗๐ – ๔.๕๐ ม. โดยแหหมึกจะมีขนาดใหญ่สุด ในการทำการประมง แหปลากระบอกและแหกุ้ง

 ประโยชน์ใช้สอย

เป็นเครื่องมือจับสัตว์น้ าพวกปลา กุ้ง ปู

หวัดดีคร่าบบบ ผู้เยี่ยมชมทั้งหลาย วันนี้มีสาระดีๆมีนำเสนอกันครับ โดยการนำท่านผู้เยี่ยมชมทั้งหลาย เข้าสู่ดินแดน "ชุมชนบางใบไม้" ไปชมอุปกรณ์เครื่องมือ เครื่องใช้ ที่ชาวบ้านที่นี่ เขาใช้ในการดำรงชีวิตเป็นเวลานานแสนนนนาน กันคร่าบบบผม.. ก่อนอื่น เราต้องทราบเรื่อง ที่เราจำเป็นจะต้องทราบก่อนนะครับ เริ่มที่..เรามาเรียนรู้รายละเอียดเกี่ยวกับประวัติของชุมชนบางใบไม้ เล็กๆน้อยๆก่อนดีกว่าครับ..

ชุมชนบางใบ้ไม้ 

          ชุมชนเก่าแก่เริ่มแรกของชาวในบาง ชุมชนที่สั่งสมอารยธรรมมาเป็นร้อยๆปี ศูนย์กลางทางสังคมของชาวบางใบไม้ก็คือวัดบางใบไม้  ซึ่งตั้งอยู่ริมคลองของชาวบางใบไม้ วัดบางใบไม้สร้างขึ้นเมื่อราว พ.ศ.2433-2446 เป็นหลักฐานที่แสดงว่าชุมชนแห่งนี้เติบโตขึ้นมาอย่างรวดเร็ว ต่อมาเกิดโรคระบาด ชาวบ้านล้มตายเป็นจำนวนมาก ที่เหลือก็ต้องอพยพทิ้งบ้านไปอยู่ที่อื่น จนเกือบร้างไปทั้งบาง พ่อท่านขำ เจ้าอาวาสวัดบางใบไม้ในขณะนั้น ได้ปลุกเสกข้าวก้นบาตร ปั้นเป็นพระพุทธรูป เพื่อขจัดปัดเป่าภูตผีเภทภัยร้ายที่รังควาญชาวบ้าน และเพื่อเป็นขวัญและกำลังใจ ช่วยให้ชาวบ้านในบางในสมัยนั้น ได้คลายทุกข์คลายกังวลกลับมาใช้ชีวิตตามปกติ จากนั้นก็มีคนปั้นข้าวสุกพอก สร้างต่อเติมองค์หลวงพ่อข้าวสุขเรื่อยมา จนองค์ใหญ่ขึ้นเรื่อยๆ สุดท้ายได้มีการหล่อทองแดงหุ้มองค์หลวงพ่อข้าวสุขในปางสมาธิ เพราะมีลักษณะหลังโค้งงอไปข้างหน้า

       คำว่า ข้าวสุข สะกดด้วย ข. นั้น ก็เนื่องมาจากความเชื่อที่ว่า ข้าวแสดงถึงความอุดมสมบูรณ์เป็นอู่ข้างอู่น้ำ สุข ก็คือ ความอยู่เย็นเป็นสุข ปราศจากทุกข์โศก นับเป็นปริศนาธรรม ที่แฝงมากับหลวงพ่อข้าวสุข พระพุทธรูปที่ชาวบางใบไม้เลื่อมใสศรัทธามาเกือบ 200 ปี และตลอดไป

หลวงพ่อข้าวสุข แห่งวัดบางใบไม้

        บางใบไม้ พื้นที่ชุ่มน้ำที่ได้รับอิทธิพลทั้งจากน้ำจืดและน้ำทะเล ที่สายน้ำเคลื่อนไหวสองทางสลับกันตามการขึ้นลงของน้ำทะเล พืชพรรณส่วนใหญ่เป็นพืชที่ชอบน้ำกร่อย โดยเฉพาะต้นจากที่เห็นขึ้นอยู่หนาแน่นตลอดสองฟากฝั่งคลองที่มีเป็นร้อยสายของแผ่นดินที่เราเรียกว่าในบาง จากเป็นพืชที่มีลำต้นตั้งตรงอยู่ใต้ดิน ซึ่งมักจะเป็นดินโคลน ส่วนที่เราเห็นของจากนั้น คือส่วนใบและช่อดอกเท่านั้น โดยที่โคนใบมีกะเปาะอากาศ ช่วยพยุงให้ใบชูขึ้นเหมือนชูชีพ แม้ว่าลำต้นของจากจะอยู่ใต้ดิน แต่ใบที่โผล่ขึ้นมานั้น อาจชูขึ้นไปสูงได้ถึง 9 เมตร โดยไม่มีส่วนของลำต้นให้เห็นเลย ที่บางใบไม้นี้จะเห็นมีอยู่หลายคลองที่ปลายของใบจากจากสองฝั่งคลองโน้มตัวโค้งเข้าหากันเป็นอุโมงค์ ดูสวยงามและน่าตื่นตาเมื่อนั่งเรือลอดผ่านอุโมงค์ใบจากเหล่านี้

        บางใบไม้วันนี้ เป็นชุมชนที่เจริญขึ้น ความเป็นเมืองเริ่มข้ามฝั่งมาตั้งแต่มีสะพานทอดเชื่อมบางใบไม้และบ้านดอนเข้าหากัน ถนนหนทางตัดผ่านเข้าถึงแทบทุกชุมชน ความเป็นชุมชนชาวบางใบไม้ในอดีตกำลังเปลี่ยนไปอย่างชัดเจน ผู้คนจากถิ่นอื่นเข้ามาอาศัยมากขึ้นการใช้สายน้ำเป็นทางสัญจร ลดน้อยลงทุกวัน ลำคลองลำบางกำลังตื้นเขิน คนบางใบไม้รุ่นหลังต้องจ่ายเงินเพื่อซื้อของกินของใช้ จากอดีตที่มีของกินเหลือเฟือจนแทบไม่ต้องซื้อกิน แต่ขณะเดียวกันความเป็นอยู่แบบเดิมๆของชาวบางใบไม้ ก็เป็นสิ่งที่คนภายนอกอยากรู้จัก อยากเข้ามาสัมผัสด้วยตัวเอง จึงเกิดการจัดการเพื่อรองรับนักท่องเที่ยว ในแบบการท่องเที่ยวชุมชน ที่เรียกว่า "คลองร้อยสาย"

มีรูปภาพมาฝาก..ครับ สำหรับ "คลองร้อยสาย"

            "คลองร้อยสาย"แหล่งท่องเที่ยวที่นักท่องเที่ยวจะได้พบกับสภาพธรรมชาติของบางใบไม้ ชมวิถีชีวิตแบบเดิมๆของชาวบางใบไม้ ชมการใช้ลิงเก็บมะพร้าว ดูงานโรงปอกมะพร้าว ชมการเย็บจากที่ยังทำกันเป็นอาชีพอยู่จริง ชมการสาธิตการผลิตผลิตภัณฑ์ต่างๆจากต้นจาก ซื้อหาของที่ระลึกอันเป็นผลผลิตจากชาวในบาง และถ้ามีเวลามากก็ลองใช้ชีวิตกับชาวในบางในแบบโฮมสเตย์ ก็มีให้บริการ ซึ่งเส้นทางท่องเที่ยวคลองร้อยสาย แม่น้ำตาปี เป็นหนึ่งในเส้นทางท่องเที่ยวเชิงเกษตร (Agro  tourism) ของเมืองไทยด้วย

ประวัติโดยทั่วไป

      ตำบลบางใบไม้ อำเภอเมือง จังหวัดสุราษฏร์ธานี เป็นตำบลที่มีลำคลองเป็นจำนวนมาก สองข้างเป็นป่าไม้เบญจพรรณ ในลำคลองจะมีใบไม้ลอยทับถมกันเป็นจำนวนมาก ทำให้น้ำขึ้นลงไม่สะดวก ซึ่งเกิดขึ้นในทุกหมู่บ้านทั้งตำบล ราษฏรจึงได้ให้ชื่อว่าตำบลบางใบไม้สืบเนื่องมาจนถึงปัจจุบันนี้

สภาพโดยทั่วไป
          “มีพื้นที่ 10.14 ตารางกิโลเมตร (6,576 ไร่) พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นที่ราบลุ่มมีแม่น้ำไหลผ่าน ตั้งอยู่หางจากที่ว่าการอำเภอเมืองระยะทาง 2 กิโลเมตร ประกอบด้วย 5 หมู่บ้าน

อาณาเขตตำบล :

            ทิศเหนือ     ติดกับ ต.บางไทร อ.เมือง จ.สุราษฏร์ธานี

            ทิศใต้        ติดกับ แม่น้ำตาปี

           ทิศตะวันออก ติดกับ ต.บางชนะ อ.เมือง จ.สุราษฏร์ธานี

            ทิศตะวันตก  ติดกับ ต.บางไทร อ.เมือง จ.สุราษฏร์ธานี

จำนวนประชากรของตำบล

         จำนวนประชากร ในเขต อบต. 2,344 คน และจำนวนหลังคาเรือน 984 หลังคาเรือน

อาชีพของตำบล

         อาชีพหลัก ทำสวน/ทำไร่ อาชีพเสริม เย็บจาก/ทำน้ำส้มจาก